રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયાએ આ મુદ્દાઓથી મહત્વપૂર્ણ નિશાનીઓ બાર પાડી, વાસ્તવિક છે કે નકલી તે જોવાની સૂચિ બહાર પાડી છે
ભારતીય રિઝર્વ બેંક (આરબીઆઈ) ના તાજેતરના વાર્ષિક અહેવાલમાં નકલી નોટો અંગે મોટો ખુલાસો થયો છે. 5.45 કરોડથી વધુની નકલી નોટો રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અને અન્ય બેંકોએ પકડી છે. ખબર પડે છે કે દેશમાં નકલી નોટોનો ધંધો ખીલી ઉઠયો છે. જારી કરાયેલા આરબીઆઈના આ અહેવાલ મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં, 5.45 કરોડ રૂપિયાથી વધુની નકલી નોટો બેંકોમાં આવી છે. મળતી માહિતી મુજબ, કુલ 2,08,625 નકલી નોટો મળી છે. આમાંથી 8107 નોટો એટલે કે 4 ટકા નકલી નોટો આરબીઆઈએ પકડી છે. તે જ સમયે, 2,00,518 નોટો એટલે કે લગભગ 96 ટકા બનાવટી નોટો અન્ય બેન્કોએ પકડી છે.
આ સાથે આપને જણાવી દઈએ કે આ નાણાકીય વર્ષમાં પાછલા વર્ષની તુલનામાં 500 રૂપિયાની નકલી નોટોમાં 31.3 ટકાનો વધારો થયો છે. નાણાકીય વર્ષ 2019-20માં 500 રૂપિયાની 30,054 નોટો જપ્ત કરવામાં આવી હતી. તે જ સમયે, નાણાકીય વર્ષ 2020-21માં 39,453 નોટો જપ્ત કરવામાં આવી છે. તે જ સમયે, બનાવટી ચલણની માત્રામાં ઘટાડો અન્ય કેટલાક પ્રકારોમાં નોંધવામાં આવ્યો છે. જાણવા એ છે કે આ નકલી નોટો જપ્ત કરવામાં આવી છે તેમાં 2, 5 રૂપિયા અને 10 રૂપિયાથી લઈને 2000 રૂપિયા સુધીની નોટો શામેલ છે.
આ રીતે અસલી નકલી ઓળખો, : જો એક પણ બનાવટી નોટ તમારી પાસે આવે છે, તો તમે એક આંચકામાં, તમને ઘણું નુકસાન પહોંચાડે છે. આવી સ્થિતિમાં, તમારે વાસ્તવિક અને નકલી નોટોની ઓળખ જાણવી જોઈએ. નોટબંધી પછી 500 રૂપિયાની જૂની નોટો સંપૂર્ણ રીતે બંધ થઈ ગઈ છે, આવી સ્થિતિમાં ફક્ત નવી નોટો જ ચલણમાં છે. 500 રૂપિયાની નોટોને ઓળખવા માટે આરબીઆઈ દ્વારા આ ચાવીરૂપ 15 મુદ્દા આપવામાં આવ્યા છે.
આ થોડા મહત્વપૂર્ણ સંકેતોને ધ્યાનમાં રાખવું પડશે પ્રથમ – જ્યારે નોંધ પ્રકાશની સામે મૂકવામાં આવે ત્યારે અહીં 500 ની નોંધો જોઇ શકાય છે .
- બીજું – જો તમે નોંધ 45 ડિગ્રીના ખૂણા પર તમારી આંખોની સામે રાખો છો, તો 500 લેખિત અહીં જોવામાં આવશે.
- ત્રીજું – અહીં દેવનાગરીમાં પણ 500 લખેલું છે.
- ચોથું – જો આપણે તેની નોંધ જૂની નોટ સાથે કરીએ તો મહાત્મા ગાંધીના ચિત્રની અભિગમ અને સ્થિતિ જુદી છે.
- પાંચમો- જો તમે નોંધ સહેજ વળાંક કરો છો, તો સુરક્ષા થ્રેડનો રંગ લીલો રંગથી વાદળી થઈ જશે.
- છઠ્ઠી: જૂની નોંધની તુલનામાં રાજ્યપાલ, ગેરેંટી ક્લોઝ, પ્રોમિસ ક્લોઝ અને આરબીઆઈનો લોગો જમણી બાજુ ખસેડવામાં આવ્યો છે.
- સાતમું – અહીં મહાત્મા ગાંધીનું ચિત્ર છે અને ઇલેક્ટ્રોટાઇપ પણ વોટરમાર્ક છે.
- આઠમું – ઉપર ડાબી અને નીચે જમણી બાજુએ દાખલ કરેલી સંખ્યાઓ ડાબેથી જમણે વધતી જોવા મળશે.
- નવમો- અહીં લખેલા 500 નંબરનો રંગ બદલાય છે. તેનો રંગ લીલો થી વાદળી છે.
- દસમી – 10 અશોક સ્તંભ જમણી બાજુ પર. જમણી બાજુ પર સર્કલ બોક્સ જેમાં 500 લખેલું છે.
જમણી અને ડાબી બાજુ 5 રક્તસ્ત્રાવ રેખાઓ છે જે રફ છે. નોંધની પાછળની બાજુએ આ અગ્રણી ઓળખ ચિન્હો પણ યાદ રાખો. નોટ છાપવાનું વર્ષ લખેલું છે. નોંધમાંની ભાષા પેનલ કેન્દ્રમાં છે. નવી નોટમાં સૂત્ર સાથે સ્વચ્છ ભારતનો લોગો છાપવામાં આવ્યો છે. તે જ સમયે, ભારતીય ધ્વજ સાથે લાલ કિલ્લાની એક ચિત્ર પણ જોવા મળી રહી છે. તે જ સમયે, દેવનાગરીમાં 500 લખાયેલું છે. દૃષ્ટિહીન લોકો પણ આ નોંધોને સ્પર્શ કરીને ઓળખી શકે છે.