શિવને ‘ભોલેનાથ’ કેમ કહેવામાં આવે છે? જાણો તેમની સાથે જોડાયેલી વાતો …
સાવન મહિનો ચાલી રહ્યો છે અને આ મહિનાને લઈને હિન્દુ ધર્મમાં ઘણી માન્યતાઓ છે. હિન્દુ ધર્મમાં, ભગવાન શિવને શરૂઆત, અનંત, અજાત તરીકે ગણવામાં આવે છે, એટલે કે તેમની શરૂઆત કે અંત નથી. તે ન તો જન્મ્યો છે અને ન મરી રહ્યો છે. આ રીતે, ભગવાન શિવ અવતાર નથી પણ સાક્ષાત ભગવાન છે. ભગવાન શિવને ઘણા નામોથી બોલાવવામાં આવે છે. કેટલાક તેને ભોલેનાથ તરીકે અને કેટલાકને દેવાધિદેવ મહાદેવના નામથી બોલાવે છે. તેને મહાકાલ પણ કહેવાય છે અને કાલ કાલ પણ કહેવાય છે.
એટલું જ નહીં, ભગવાન શિવને મૃત્યુના દેવતા માનવામાં આવે છે. બ્રહ્મા જી બ્રહ્માંડના સર્જક છે, વિષ્ણુ નિરંતર છે અને ભગવાન શંકર નાશ કરનાર છે. તેઓ માત્ર લોકોને મારી નાખે છે. વિનાશના સ્વામી હોવા છતાં ભગવાન ભોલેનાથ સૃષ્ટિના પ્રતીક છે. તેઓ સર્જનનો સંદેશ આપે છે. દરેક વિનાશ પછી સર્જનની શરૂઆત થાય છે.
આ સિવાય શિવને પાંચ તત્વોમાં હવાનો સ્વામી પણ માનવામાં આવે છે. જ્યાં સુધી શરીરમાં હવા ફરે છે ત્યાં સુધી પ્રાણ શરીરમાં રહે છે. પરંતુ જ્યારે પવન ગુસ્સે થાય છે ત્યારે તે વિનાશક બની જાય છે. જ્યાં સુધી હવા છે ત્યાં સુધી શરીરમાં જીવ છે. જો શિવ હવાના પ્રવાહને રોકે છે, તો તે કોઈનો પણ જીવ લઈ શકે છે, હવા વગર કોઈપણ શરીરમાં જીવનનું પરિભ્રમણ શક્ય નથી.
મહેરબાની કરીને જણાવો કે સાવનના આ ખાસ મહિનામાં ભોલેનાથની વિશેષ પૂજા કરવામાં આવે છે, જેમાં તેમનો જલાભિષેક કરવામાં આવે છે. સાવન મહિનામાં ભગવાન શિવને તેમની તમામ પ્રિય વસ્તુઓ અર્પણ કરવામાં આવે છે. આ મહિનામાં ભગવાન ભોલેનાથ જલ્દી પ્રસન્ન થાય છે અને તમામ પ્રકારની મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરે છે. સાવન મહિનામાં ભગવાન શિવ માત્ર પાણી, ફૂલો, બેલ પાંદડા અને શણ-દતુરાથી પ્રસન્ન થાય છે. આ પવિત્ર મહિનામાં, શિવ ભક્તો કંવર યાત્રા કાે છે અને મુખ્ય જ્યોતિર્લિંગમાં ગંગાના જળથી ભગવાન શિવનો જલાભિષેક કરે છે. પવિત્ર સાવન મહિનામાં, ચાલો ભગવાન શિવ અને શિવ મંદિર સાથે જોડાયેલી કેટલીક રસપ્રદ માહિતી જાણીએ …
શિવલિંગ હંમેશા મંદિરની બહાર સ્થાપિત થાય છે. કૃપા કરીને જણાવો કે ભગવાન શિવ એકમાત્ર એવા દેવ છે જે ગર્ભગૃહમાં નથી. ભગવાન શિવ તેમના ભક્તોની ખાસ કાળજી લે છે અને બાળકો, વૃદ્ધો, પુરુષો અને સ્ત્રીઓ સહિત તમામ લોકો દૂરથી જોઈ શકે છે. થોડું જળ ચ offeringાવવાથી ભગવાન શિવ પ્રસન્ન થાય છે.
નંદીનું મુખ શિવલિંગ તરફ કેમ? જો આપણે કોઈપણ શિવ મંદિરને યોગ્ય રીતે જોયું હોય. તેથી કોઈપણ શિવ મંદિરમાં આપણે સૌ પ્રથમ શિવનું વાહન ‘નંદી’નું દર્શન કરીએ છીએ. શિવ મંદિરમાં દેવી નંદીનું મુખ શિવલિંગ તરફ છે. નંદી શિવનું વાહન છે. નંદીની નજર હંમેશા તેના પ્રિય પર હોય છે. નંદી વિશે એવું પણ માનવામાં આવે છે કે તે પુરુષાર્થનું પ્રતીક છે.
શિવને બેલના પાંદડા ચઢાવવાનો કાયદો કેમ છે? : પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, જ્યારે દેવતાઓ અને દાનવો વચ્ચે સમુદ્ર મંથન ચાલી રહ્યું હતું, ત્યારે તેમાંથી ઝેરનો વાસણ પણ બહાર આવ્યો. દેવો કે દાનવો ન તો ઝેરનું વાસણ લેવા તૈયાર હતા. પછી ભગવાન શિવે દરેકને આ ઝેરથી બચાવવા માટે ઝેર પીધું. ઝેરની અસરથી શિવનું મન ગરમ થઈ ગયું. આવા સમયે દેવોએ શિવના મગજ પર પાણી રેડવાનું શરૂ કર્યું, જેનાથી મગજની ગરમી ઓછી થઈ. બાલનાં પાનની અસર પણ ઠંડી હોય છે, તેથી બેલનાં પાન પણ ભગવાન શિવને અર્પણ કરવામાં આવ્યાં હતાં. આ સમયથી શિવની હંમેશા જળ અને બેલનાં પાનથી પૂજા કરવામાં આવે છે. બેલના પાન અને પાણી શિવના મનને ઠંડુ રાખે છે અને તેને શાંતિ મળે છે. એટલા માટે જે બેલનાં પાન અને પાણીથી પૂજા કરે છે તેના પર શિવ પ્રસન્ન થાય છે.
શિવને ભોલેનાથ કેમ કહેવામાં આવે છે? તમને જણાવી દઈએ કે આપણે બધા જાણીએ છીએ કે ભગવાન શિવને ઘણા નામોથી બોલાવવામાં આવે છે અને તેમની પૂજા કરવામાં આવે છે. ભગવાન શિવને ભોલેનાથ કહેવામાં આવે છે. ભોલેનાથ એટલે કે જે ઝડપથી પ્રસન્ન થાય છે. ભગવાન શંકરને પૂજવા અને પ્રસન્ન કરવા માટે ખાસ સામગ્રીની જરૂર નથી. ભગવાન શિવ જલદી જળ, પાંદડા અને વિવિધ પ્રકારના કંદ અર્પણ કરીને પ્રસન્ન થાય છે. તેથી જ તેને ‘ભોલેનાથ’ કહેવામાં આવે છે.
શિવલિંગની અડધી પરિક્રમા શા માટે? ભગવાન ભોલેનાથના દર્શન કર્યા બાદ અને શિવ મંદિરમાં જળ અર્પણ કર્યા બાદ લોકો શિવલિંગની પરિક્રમા કરે છે. શિવલિંગની અડધી પરિક્રમા વિશે શાસ્ત્રોમાં કહેવામાં આવ્યું છે. હંમેશા જલધારીના આગળના ભાગ સુધી જઈને શિવલિંગની પરિક્રમા પૂર્ણ કરો અને પછી બીજા છેડા સુધી વિરુદ્ધ દિશામાં પાછા ફરો. તેને શિવલિંગની અર્ધ પરિક્રમા પણ કહેવામાં આવે છે.