ભગવાન શિવનું ત્રિશૂળ આ મંદિરમાં ખંડિત થયુ હતું , અહીં પાર્વતી દેવીનો જન્મ થયો હતો.
ટુકડા થયેલા ત્રિશૂળની અહીં પૂજા કરવામાં આવે છે
આપણે બધા જાણીએ છીએ કે ભગવાનને લગતી કોઈપણ ખંડિત વસ્તુની પૂજા કરવામાં આવતી નથી. ઉલટાનું તે નદીમાં વહન કરવામાં આવે છે. પરંતુ એક એવી જગ્યા પણ છે જ્યાં ખંડિત ત્રિશુલની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. અને તે પણ માન્યતા છે કે આ તે સ્થાન છે જ્યાં દેવી પાર્વતીનો જન્મ થયો હતો. ચાલો તમને જણાવીએ કે, આ સ્થળ છેવટે ક્યાં છે?
આ મંદિર જમ્મુથી 120 કિમી દૂર આવેલું છે
સુધા મહાદેવનું મંદિર (શુદ્ધ મહાદેવ) જમ્મુથી 120 કિમી દૂર પટનીટોપ નજીક સ્થિત છે. આ મંદિરની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે અહીં એક વિશાળ ત્રિશૂળના ત્રણ ટુકડાઓ જમીનમાં દફનાવવામાં આવ્યા છે જે પૌરાણિક કથા અનુસાર ભગવાન શિવ પોતે જ છે. સુધ મહાદેવ મંદિરનું નિર્માણ આશરે 2800 વર્ષ પહેલાંનું કહેવાય છે. જેનું નિર્માણ લગભગ એક સદી પહેલા સ્થાનિક રહીશ રામદાસ મહાજન અને તેના પુત્ર દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. મંદિરમાં પ્રાચીન શિવલિંગ, નંદી અને શિવ પરિવારની મૂર્તિઓ છે.
આ અદભૂત વાર્તા પુરાણોમાં મળી છે
પુરાણોના આધારે એવું કહેવામાં આવે છે કે દેવી પાર્વતીનું જન્મસ્થળ મનાતલાઇ હતું. માતા અવારનવાર અહીં પૂજા કરવા આવતા. એકવાર તે અહીં પ્રાર્થના કરવા માટે આવી ત્યારે સુધાંત નામનો એક રાક્ષસ પણ તેની પાછળ આવ્યો. તે શિવનો પણ ભક્ત હતો અને પૂજા માટે આવ્યો હતો. માતા પાર્વતીએ પૂજા પૂરો થયા પછી આંખો ખોલી. અચાનક તેની સામે રાક્ષસને જોઇને તે ચીસો પાડી. તેનો અવાજ ભગવાન શિવ સુધી પહોંચે છે. સમાધીમાં સમાવિષ્ટ ભગવાન શંકરને લાગે છે કે દેવી પાર્વતી ચોક્કસપણે કોઈ મુશ્કેલીમાં છે અને તે તેની સુરક્ષા માટે તે ત્રિશૂળ ફેંકી દે છે. ત્રિશૂળ રાક્ષસ સુધાંતના હૃદયમાં આવે છે, જ્યારે શિવજીને ખબર પડે છે કે તેણે અજાણતાં મોટી ભૂલ કરી છે.
તેથી મંદિરનું નામ સુધા મહાદેવ રાખવામાં આવ્યું
આ પછી શિવ ત્યાં પ્રગટ થયા અને તે સુધાંતને જીવન પાછો આપવા માંગતો હતો, પરંતુ તેમના તરફી ભગવાનના હાથે પોતાનો જીવ આપ્યા પછી, સુધાંત મોક્ષ પ્રાપ્ત કરવા માંગતો હતો. ત્યારે શંકર ભગવાન સુધાંતને કહે છે કે આજથી આ સ્થાન તમારા નામે સુધા મહાદેવ તરીકે ઓળખાશે. તે જ સમયે શંકર ભગવાને તે ત્રિશૂળના ત્રણ ટુકડા કાપીને ત્યાં તેને દફનાવી દીધા, જે આજે પણ જોઈ શકાય છે. જો કે, આ સંદર્ભમાં બીજી દંતકથા પણ પ્રચલિત છે, જેમાં સુધાંતને એક દુષ્ટ રાક્ષસ તરીકે પણ વર્ણવવામાં આવ્યો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંદિરની મુલાકાત લીધા પછી, તેણે માતા પાર્વતી પર ખરાબ નજર નાખી, તેથી ભગવાન શિવએ તેની હત્યા કરી. મંદિર પરિસરમાં એક એવું સ્થળ પણ છે જ્યાં એવું કહેવામાં આવે છે કે અહીં સુધારેલા રાક્ષસના હાડકાં રાખવામાં આવ્યા છે.
આ રીતે ભક્તો ત્રિશુલની પૂજા કરે છે
આ ત્રિશુલને મંદિર પરિસરમાં ખુલ્લામાં દફનાવવામાં આવે છે અને અહીં આવતા ભક્તો પણ જલાભિષેક કરે છે. નાથ સંપ્રદાયના સંત બાબા રૂપનાથે ઘણા વર્ષો પહેલા આ મંદિરમાં સમાધિ લીધી હતી, તેમની ધૂણી હજી પણ મંદિર પરિસરમાં છે. મંદિરની બહાર જ, ત્યાં પાપ નશ્ની બાઉલી (સ્ટેપવેલ) છે, જે 12 મહિના સુધી પર્વતોથી પાણી રાખે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તેમાં સ્નાન કરવાથી બધા પાપોનો નાશ થાય છે. તેમાં મોટાભાગના શ્રદ્ધાળુઓ સ્નાન કર્યા પછી જ મંદિરમાં આવે છે.
શ્રાવણ માસમાં અહીં મેળાનું આયોજન કરવામાં આવે છે
માતા પાર્વતીનું જન્મસ્થળ મંદિરથી 5 કિલોમીટર દૂર મનાલ્તાઇ છે. અહીં માતા પાર્વતીનો જન્મ થયો હતો અને શિવ સાથે લગ્ન કર્યા હતા. માતા પાર્વતી અને ગૌરી કુંડનું મંદિર પણ અહીં જોવાલાયક સ્થળો છે. અહીં સાવન મહિનાની પૂર્ણિમાના દિવસે મેળો ભરાય છે, આ મેળામાં દેશભરમાંથી લોકો સુધા મહાદેવના દર્શન કરવા આવે છે.
