જન ધન ખાતાવાળા લોકોએ આ મહત્વપૂર્ણ સમાચાર વાંચવા જોઈએ, આ નાનકડી ભૂલથી ઘણા પૈસા કપાશે
જન ધન યોજના અંતર્ગત કરોડો લોકોએ મૂળભૂત બચત બેંક ડિપોઝિટ એકાઉન્ટ્સ (બીએસબીડીએ) ખોલ્યા છે. જો કે, આવા ખાતાઓ દ્વારા ડિજિટલ વ્યવહારો હવે મોંઘા થઈ રહ્યા છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે ઘણી બેંકો એક નિશ્ચિત મર્યાદા પછી જન ધન યોજનામાંથી ડેબિટ કરાયેલા ખાતા પર દર મહિને 20 રૂપિયા સુધી ચાર્જ વસૂલતી હોય છે. આ ચાર્જ દર મહિને 4 થી વધુ ટ્રાંઝેક્શન માટે બીએસબીડીએ ખાતા પાસેથી લેવામાં આવે છે. આ રીતે, આવા ખાતાઓ સાથે ડિજિટલ ટ્રાંઝેક્શન કરવાથી ગ્રાહકો ખૂબ મોંઘા પડે છે. આ પ્રકરણમાં તેમને દર મહિને નોંધપાત્ર રકમ ચૂકવવી પડે છે.
આઈઆઈટી બોમ્બેના ગણિત વિભાગના પ્રોફેસર આશિષ દાસે પોતાના રિપોર્ટમાં અનેક ચોંકાવનારા દાવા કર્યા છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, અન્ય નિયમિત ખાતાઓની તુલનામાં, બેંકો દ્વારા બીએસબીડીએને અડધી કાર્યવાહી કરવામાં આવે છે. ખાસ કરીને ડેબિટ ટ્રાંઝેક્શનના કિસ્સામાં આ ભેદભાવ સ્પષ્ટપણે જોવા મળે છે
આશિષ દાસે એક અભ્યાસ કર્યો હતો જેમાં જાણવા મળ્યું છે કે બેંકો દર મહિને 4 થી વધુ ડેબિટ માટે બીએસબીડીએમાં ડેબિટ દીઠ 17.7 રૂપિયા લે છે. એક અંદાજ મુજબ, એસબીઆઈએ નાણાકીય વર્ષ 2015 થી 2020 વચ્ચેના 12 કરોડ ખાતામાંથી આવા ખર્ચથી આશરે 300 કરોડની વસૂલાત કરી છે.
તે જ સમયે, પંજાબ નેશનલ બેંકે 3.9 કરોડ ખાતાઓમાંથી લગભગ 9.9 કરોડ રૂપિયાની વસૂલાત કરી છે. આ સિવાય આઈડીબીઆઈ બેંકે જાન્યુઆરી 2021 ના રોજ આવા ખાતામાંથી 20 રૂપિયાના ડેબિટ સુધીના નોન-કેશ ડેબિટને ફરીથી વસૂલવાનો નિર્ણય લીધો છે.
હકીકતમાં, બીએસબીડીએ સાથે આ સમસ્યા ઉભી થઈ છે જ્યારે એક યોજના હેઠળ મહિનામાં ઓછામાં ઓછા ચાર વખત પાછી ખેંચવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. આ પછી, બેંકોએ એમ માનવાનું શરૂ કર્યું કે મર્યાદામાં યુપીઆઈ અથવા રૂપે કાર્ડ દ્વારા પૈસા ઉપાડવાનો સમાવેશ થાય છે.
જ્યારે આરબીઆઈનો નિયમ છે, ત્યારે બેંક આવા ખાતાઓ પર સર્વિસ ચાર્જ લગાવી શકશે નહીં. તે જ સમયે, કેટલીક એવી બેંકો હતી જે 4 ડેબિટ પૂર્ણ થતાંની સાથે જ ગ્રાહકોના આ એકાઉન્ટ્સ સ્થિર કરે છે. હવે આ સમસ્યાનું નિરાકરણ લાવવા માટે, આરબીઆઈએ 2019 માં બેંકોને કહ્યું હતું કે જો ત્યાં ચારથી વધુ ડેબિટ હોય તો તેઓ ચાર્જ સંભાળી શકે છે. ત્યારબાદ 1 જુલાઇ, 2019 થી, આ નિયમ પણ બેન્કો દ્વારા લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. જો કે, તે સમયે કોઈ વાજબી દલીલ આપવામાં આવી નહોતી.
માર્ગ દ્વારા, આ બાબતે તમારો અભિપ્રાય શું છે? જન ધન યોજના હેઠળ બીએસબીડીએ ધરાવતા ગ્રાહકો સાથે બેંકોએ આવી રીતે વર્તવું યોગ્ય છે?
