અહીં દેવી માતાની મૂર્તિ દિવસમાં ત્રણ વખત પોતાનું સ્વરૂપ બદલીને ચાર ધામની રક્ષા કરે છે.

દેશમાં રહસ્યમય અને પ્રાચીન મંદિરોની કોઈ કમી નથી. આવું જ એક મંદિર ઉત્તરાખંડના શ્રીનગરથી લગભગ 14 કિલોમીટરના અંતરે આવેલું છે, જ્યાં દરરોજ કોઈને કોઈ ચમત્કાર થાય છે, જેને જોઈને લોકો દંગ રહી જાય છે. આ મંદિર વિશે એવું પણ માનવામાં આવે છે કે આ મંદિરમાં હાજર દેવીએ બદ્રીનાથ, કેદારનાથ, ગંગોત્રી અને યમુનોત્રી ધામને ઉત્તરાખંડના ધામમાં રાખ્યા છે.

કહેવાય છે કે આ ચાર ધામ ધારણ કરનાર આ દેવીના મંદિરમાં જ્યારે પણ કોઈ પ્રકારનો ફેરફાર કરવામાં આવે છે ત્યારે ઉત્તરાખંડના ચારે ધામોમાં જળ બળી જાય છે. આ ચાર ધામ પણ હચમચી જાય છે.

તે જ સમયે, આ મંદિરમાં હાજર માતાની મૂર્તિ દિવસમાં ત્રણ વખત તેનું સ્વરૂપ બદલે છે. મૂર્તિ સવારે છોકરી જેવી લાગે છે, પછી બપોરે એક યુવતી અને સાંજે વૃદ્ધ મહિલા. આ દૃશ્ય ખરેખર આશ્ચર્યજનક છે. એવું કહેવાય છે કે ધારી માતાની મૂર્તિ સવારે બાળક જેવી લાગે છે, બપોરે એક યુવતીની ઝલક જોવા મળે છે, જ્યારે સાંજ સુધીમાં મૂર્તિ વૃદ્ધ મહિલાનું રૂપ ધારણ કરે છે. ઘણા ભક્તો પણ મૂર્તિમાં થતા ફેરફારો જોવાનો દાવો કરે છે.

આ મંદિર ઉત્તરાખંડના ચાર ધામોના હોલ્ડિંગને કારણે ધારી દેવી મંદિરના નામથી ઓળખાય છે. આ મંદિર નદીની બરાબર મધ્યમાં આવેલું છે. વાસ્તવમાં, દેવી કાલીને સમર્પિત આ મંદિર વિશે એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં હાજર માતા ધારી ઉત્તરાખંડના ચારધામની રક્ષા કરે છે. આ માતાને પર્વતો અને તીર્થયાત્રીઓની રક્ષક માનવામાં આવે છે.

એક દંતકથા અનુસાર, એક વખત ભારે પૂરમાં આ માતાની મૂર્તિ પણ ધોવાઈ ગઈ હતી અને ધરો ગામ પાસે એક ખડક સાથે અથડાતાં તે અટકી ગઈ હતી. એવું કહેવાય છે કે તે મૂર્તિમાંથી એક દૈવી અવાજ પણ નીકળ્યો હતો, જેણે ગામલોકોને તે જગ્યાએ મૂર્તિ સ્થાપિત કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. આ પછી ગામલોકોએ સાથે મળીને ત્યાં માતાનું મંદિર બનાવ્યું. પૂજારીઓના જણાવ્યા અનુસાર મંદિરમાં દ્વાપર યુગથી ધારી માતાની મૂર્તિની સ્થાપના કરવામાં આવી છે.

એવું કહેવાય છે કે શ્રીનગરમાં ચાલી રહેલા હાઈડીલ-પાવર પ્રોજેક્ટ માટે વર્ષ 2013 માં મા ધારીના મંદિરનું સ્થળાંતર કરવામાં આવ્યું હતું અને તેની મૂર્તિને તેના મૂળ સ્થાનેથી હટાવી દેવામાં આવી હતી, તેથી મૂર્તિ હટાવ્યાના કલાકો પછી જ કેદારનાથ આવી હતી. વિનાશ તે જ વર્ષે ઉત્તરાખંડમાં ભયંકર પૂર આવ્યું હતું, જેમાં હજારો લોકોના મોત થયા હતા.

ધારા દેવીની પ્રતિમા 16 જૂન, 2013ની સાંજે હટાવવામાં આવી હોવાનું માનવામાં આવે છે અને તેના થોડા કલાકો બાદ રાજ્યમાં આફત આવી હતી. બાદમાં તે જ જગ્યાએ મંદિરનું પુનઃનિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું.

વડીલોનું કહેવું છે કે કેદારનાથ દુર્ઘટનાનું કારણ મંદિર તોડીને મૂર્તિ હટાવવાનું છે. આ દેવીનો સીધો ક્રોધ છે. પર્વતના લોકોમાં એવી માન્યતા છે કે પર્વતના દેવી-દેવતા જલ્દી ક્રોધિત થઈ જાય છે અને પોતાની શક્તિથી કોઈપણ પ્રકારનો વિનાશ સર્જે છે. સાંજે 6 વાગ્યે મૂર્તિને તેના મૂળ સ્થાનેથી દૂર કરવામાં આવી હતી અને રાત્રે 8 વાગ્યે વિનાશ શરૂ થયો હતો. આ મંદિર ઉત્તરાખંડના ચાર ધામને પોતાનામાં સમાવે છે. આ ચાર ધામમાં કોઈપણ આફત આવે તો પણ આ માતાના મંદિરમાં સંકેતો આવવા લાગે છે.

ધારી દેવી મંદિર દેવી કાલી માતાને સમર્પિત એક હિન્દુ મંદિર છે. ધારી દેવીને ઉત્તરાખંડની સંરક્ષક અને પાલક દેવી માનવામાં આવે છે. ધારી દેવીનું પવિત્ર મંદિર શ્રીનગર અને રૂદ્રપ્રયાગની વચ્ચે બદ્રીનાથ રોડ પર અલકનંદા નદીના કિનારે આવેલું છે. ધારી દેવીની મૂર્તિનો ઉપરનો અડધો ભાગ અલકનંદા નદીમાં વહી ગયા બાદ અહીં આવ્યો હતો, ત્યારથી આ મૂર્તિ અહીં છે. ત્યારથી અહીં દેવી “ધારી” ના રૂપમાં મૂર્તિની પૂજા થાય છે.

મૂર્તિનો નીચેનો અડધો ભાગ કાલીમઠમાં સ્થિત છે, જ્યાં માતા કાલીની પૂજા કરવામાં આવે છે. મા ધારી દેવી લોકોના કલ્યાણકારી હોવાની સાથે દક્ષિણ કાલી મા તરીકે પણ ઓળખાય છે. પૂજારીઓના મતે કાલીમઠ અને કાલિસ્ય મઠમાં મા કાલી ની મૂર્તિ ક્રોધિત છે, પરંતુ ધારી દેવી મંદિરમાં મા કાલી ની મૂર્તિ શાંત મુદ્રામાં છે.

ધારી ગામના પંડિતો દ્વારા મંદિરમાં મા ધારીની પૂજા કરવામાં આવે છે. ત્રણેય ભાઈ પંડિતો દ્વારા અહીં ચાર મહિના સુધી પૂજા કરવામાં આવે છે. મંદિરમાં સ્થિત મૂર્તિઓ વાસ્તવિક અને જાગ્રતની સાથે પૌરાણિક કાળથી હાજર છે. ધારી દેવી મંદિરે સમગ્ર વર્ષ દરમિયાન મોટી સંખ્યામાં ભક્તો માતાના દર્શન કરવા આવતા રહે છે.

વાસ્તવમાં, દેવભૂમિ ઉત્તરાખંડમાં દેવી દુર્ગાની પૂજા અલગ-અલગ રૂપમાં કરવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, દેવભૂમિ શ્રીનગરથી 15 કિલોમીટરના અંતરે બદ્રીનાથના માર્ગ પર, કાલિયાસૌરમાં અલકનંદા નદીના કિનારે સિદ્ધપીઠ મા ધારી દેવીનું મંદિર આવેલું છે. જેઓ નાના ચાર ધામના ધારકો ગણાય છે. ધારી દેવીનું નામ દેવીના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું હતું જે તેનું નામ ધરાવે છે.