પ્રદોષ વ્રત દરેક મહિનાના કૃષ્ણ અને શુક્લ પક્ષમાં રાખવામાં આવે છે. આ રીતે, દર મહિનામાં 2 અને વર્ષમાં 24 પ્રદોષ ઉપવાસ હોય છે. જો આ વ્રત સોમવારે પડે છે તો તે ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે, કારણ કે સોમવાર ભગવાન શિવનો દિવસ છે. આ દિવસે નિર્જલા વ્રત રાખવાથી ઘણા ફાયદા થશે. જાણો સોમા પ્રદોષના નિર્જળા ઉપવાસના ફાયદા –
1. સોમ પ્રદોષ પર નિર્જળાને વ્રત રાખવાથી વ્યક્તિના મન પ્રમાણે ફળ મળે છે.
2. પ્રદોષ વ્રત ભગવાન શિવને સમર્પિત હોવાથી અને જો તે સોમવારે આવે છે, તો આ શિવ-પાર્વતીની પૂજા કરવાથી આ વ્રતનું બમણું પરિણામ મળે છે.
3. આ ઉપવાસ બાળકો મેળવવાની ઇચ્છા સાથે પણ રાખવામાં આવે છે.
4. જેમની કુંડળીમાં ચંદ્રદોષ છે, તેઓએ આ ઉપવાસ જ્યોતિષીય સલાહથી કરવા જોઈએ, આ ચંદ્રના નકારાત્મક પ્રભાવને ઘટાડે છે.
5. પ્રત્યેક ત્રયોદશી પર આવતા આ પ્રદોષ ઉપવાસનું વિવિધ દિવસોમાં પોતાનું મહત્વ છે. એટલે કે સોમ પ્રદોષની જેમ રવિ પ્રદોષ અને શનિ પ્રદોષના ઉપવાસ પણ મહત્વપૂર્ણ છે. શાસ્ત્રો અનુસાર, 1 વર્ષમાં 11 પ્રદોષ વ્રત કરવાથી તમામ કાર્ય સાબિત થાય છે.
6. પ્રદોષ રાખવાથી વ્યક્તિનો ચંદ્ર મટે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે શુક્રમાં સુધારણા હોવાથી ચંદ્ર મટાડવામાં આવે છે અને શુક્રની સુધારણા સાથે બુધ સુધરે છે. એકંદરે, તે માનસિક બેચેનીને સમાપ્ત કરે છે.
7. પ્રદોષ ઉપવાસના દિવસે સવારે વહેલા ઉઠો અને સ્નાન અને પૂજા કર્યા પછી દૂધ લો અને પછી આખો દિવસ ઉપવાસ કરો. આ ભગવાન શિવ અને દેવી પાર્વતીના આશીર્વાદ આપે છે, જે બધી મુશ્કેલીઓ લે છે.
8. પ્રદોષ વ્રત ના દિવસે પ્રદોષ સમયગાળા દરમિયાન માત્ર લીલા મૂંગનું સેવન કરવું જોઈએ, કારણ કે લીલો મૂંગ પૃથ્વીનો તત્વ છે અને તે આગને ઠંડક આપે છે. જો તમે પ્રદોષમાં ઝડપથી ફળ આપી રહ્યા છો તો મીઠું, મરચું વગેરેનું સેવન ન કરો. તે આરોગ્ય સુધારે છે.
9. પ્રદોષ કાલ એટલે કે સાંજના સમયે પ્રદોષ વ્રતની પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સમયે ભગવાન શિવ તેમના રજત ભવનમાં કૈલાસ પર નૃત્ય કરે છે. આ સમયે, યોગ્ય પૂજા કરવાને કારણે, બધા સંકટો દૂર થાય છે અને જીવનમાં ખુશીઓ હોય છે.
10. સોમ પ્રદોષના ઉપવાસથી વ્યક્તિનું ભાગ્ય અને આયુષ્ય વધે છે.