એક મંદિર જ્યાં વર્ષોથી ભગવાન વિષ્ણુ કુદરતી પાણી પર સૂઈ રહ્યા છે.
હિંદુ ધર્મમાં, ભગવાન વિષ્ણુનું ત્રિદેવ સહિત આદિ પંચ દેવોમાં આગવું સ્થાન છે. આવી સ્થિતિમાં દેશ-વિદેશમાં અનેક જગ્યાએ ભગવાન વિષ્ણુના મંદિરો જોવા મળે છે. બીજી તરફ સાપ્તાહિક દિવસોમાં ગુરુવાર એટલે કે ગુરુવારને ભગવાન વિષ્ણુનો દિવસ માનવામાં આવે છે.
ખરેખર, આજે આપણે જે મંદિરની વાત કરી રહ્યા છીએ તે નેપાળના કાઠમંડુથી 8 કિમી દૂર શિવપુરી ટેકરીની તળેટીમાં આવેલું છે. આ ભગવાન વિષ્ણુનું મંદિર છે. મંદિરનું નામ બુડાનીકંઠ છે.
કહેવાય છે કે અહીંના રાજવી પરિવારને શ્રાપ મળ્યો હતો. આ મુજબ જો રાજવી પરિવારનો કોઈ સભ્ય મંદિરમાં સ્થાપિત મૂર્તિના દર્શન કરશે તો તેનું મૃત્યુ થશે. આ શ્રાપના કારણે રાજવી પરિવારના લોકો મંદિરમાં સ્થાપિત મૂર્તિની પૂજા કરતા નથી.
બુડાનીકંઠામાં, શ્રીહરિ પાણીના કુદરતી ઝરણાની ઉપર 11 સર્પોના સર્પાકાર ગોળમાં બિરાજમાન છે. દંતકથા છે કે આ મૂર્તિ કામ કરતી વખતે એક ખેડૂતને મળી હતી. આ મૂર્તિની લંબાઈ 5 મીટર છે. જે તળાવમાં મૂર્તિ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે તેની લંબાઈ 13 મીટર છે. મૂર્તિમાં વિષ્ણુના ચરણ એકબીજાની ઉપર રાખવામાં આવે છે. તે જ સમયે, નાગના 11 માથા ભગવાન વિષ્ણુની છત્ર તરીકે સ્થિત છે.
દંતકથા અનુસાર, સમુદ્ર મંથન દરમિયાન ઝેર બહાર આવ્યું, તેથી વિશ્વને વિનાશથી બચાવવા માટે શિવે તેને પોતાના ગળામાં લીધું. આ કારણે તેનું ગળું વાદળી થઈ ગયું.
આ ઝેરને કારણે જ્યારે શિવનું ગળું બળવા લાગ્યું ત્યારે તે ઉત્તરની સીમામાં પ્રવેશ કર્યો. એ જ દિશામાં સરોવર બનાવવા માટે તેણે ત્રિશૂળ વડે પર્વત પર પ્રહાર કર્યો, જેનાથી તળાવ બન્યું.
એવું માનવામાં આવે છે કે તેણે આ તળાવના પાણીથી પોતાની તરસ છીપાવી હતી. કળિયુગમાં નેપાળનું તળાવ ગોસાઈકુંડ તરીકે ઓળખાય છે. કહેવાય છે કે બુડાનીકંઠ મંદિરનું પાણી આ ગોસાઈકુંડમાંથી નીકળ્યું હતું. એવું માનવામાં આવે છે કે મંદિરમાં ઓગસ્ટ મહિનામાં વાર્ષિક શિવ ઉત્સવ દરમિયાન આ તળાવના તળિયે શિવની છબી પણ જોવા મળે છે.
