હરિદ્વાર ગયા અને જો તમે આ ન જોયું, તો પ્રવાસ અધૂરો ગણાય.
ઉત્તરાખંડના મુખ્ય યાત્રાધામોમાંના એક માનવામાં આવતા હરિદ્વારમાં વર્ષભર ભક્તોનો મેળો ભરાય છે. પરંતુ આ વખતે આગામી થોડા દિવસોમાં હરિદ્વારમાં ભક્તોની ભારે ભીડ ઉમટશે. તેનું કારણ કુંભ મેળો છે. જો કે અહીં કુંભની શરૂઆત થઈ છે, પરંતુ મહાશિવરાત્રિ પહેલા શાહી સ્નાન કુંભની ધાર્મિક અને ઓપચારિક શરૂઆત હોવાનું માનવામાં આવે છે. હરિદ્વારનું મુખ્ય આકર્ષણ માતા ગંગાના શુધ્ધ જળ પ્રવાહ હોવાનું માનવામાં આવે છે. માનવામાં આવે છે કે માતા ગંગાએ ગંગોત્રીના જન્મ પછી સૌ પ્રથમ હરિદ્વારમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. તેથી, માતા ગંગાના પાણીને અહીં સૌથી શુદ્ધ માનવામાં આવે છે. હરિદ્વાર સિવાય ઘણાં મોટા ધાર્મિક સ્થળો અને મંદિરો છે જે પ્રાચીન કાળથી માન્યતા પ્રાપ્ત છે. આજે આ જ ક્રમમાં, અમે તમને પ્રથમ મનસા દેવી વિશે વિગતવાર જણાવીશું. ચાલો જાણીએ મનસા દેવીનું મંદિર ક્યાં આવેલું છે અને આ મંદિરનો ઇતિહાસ અને પૌરાણિક માન્યતાઓ શું છે.
મનસા દેવી કોણ છે?
દેવી મનસાને પુરાણોમાં ભગવાન શંકરની પુત્રી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર માતા મનસાના લગ્ન જગતકર્ સાથે થયા હતા અને તેમના પુત્રનું નામ આશિક હતું. મનસા દેવીને નાગોના રાજા વાસુકીની બહેન તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
મનસા દેવીનું મંદિર ક્યાં આવેલું છે?
માણસા દેવીના મંદિરનો ઇતિહાસ ખૂબ જ ગૌરવપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ પ્રખ્યાત મંદિર હરિદ્વારથી 3 કિલોમીટર દૂર શિવાલિક પર્વતમાળાના બિલ્વા પર્વત પર સ્થિત છે. અહીં નવરાત્રી મહિનામાં ભક્તોની ભારે ભીડ રહે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં આવતા ભક્તોની ઇચ્છા તેમની ઇચ્છા પૂર્ણ કરે છે અને તેમની ઇચ્છા પૂર્ણ કરે છે.
માતા મનસા દેવી ભક્તોની તમામ ઇચ્છા પૂર્ણ કરે છે
આ મંદિરમાં માતાની 2 મૂર્તિઓ સ્થાપિત છે. આ મૂર્તિઓમાંની એકમાં પંચભુજ અને એક મોં છે અને બીજી મૂર્તિમાં 8 હાથ છે. માનવામાં આવે છે કે તે મા દુર્ગાના 52 શક્તિપીઠોમાંથી એક છે. જેમકે માતાનું નામ મનસા છે, જે મનની ઇચ્છા છે. માતા મનસા, મમતાની મૂર્તિ તેના ભક્તોની બધી ઇચ્છા પૂર્ણ કરે છે. ભક્તો અહીં ઝાડ પર પોતાનો દોરો બાંધવા આવે છે. પછી ઇચ્છા પૂર્ણ થયા પછી, અમે દોરો ખોલીએ છીએ અને પછી માતાના આશીર્વાદ સાથે દૂર જઈએ છીએ.
પૌરાણિક માન્યતાઓ
જુદા જુદા પુરાણોમાં માતા મનસા દેવીનો પત્ર જુદી જુદી રીતે કરવામાં આવ્યો છે. પુરાણોમાં એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે તેનો જન્મ કશ્યપત્રીના મગજથી થયો હતો અને માણસા કોઈ પણ ઝેર કરતા વધારે શક્તિશાળી હતો, તેથી બ્રહ્માએ તેનું નામ ઝેર રાખ્યું હતું. તે જ સમયે, વિષ્ણુ પુરાણના ચોથા ભાગમાં, એક નાગકન્યાનું વર્ણન છે જે પાછળથી માણસા તરીકે જાણીતું થયું. બ્રહ્મવૈવર્ત પુરાણ હેઠળ એક નાગકન્યા હતા જે શિવ અને કૃષ્ણના ભક્ત હતા.
મંદિર સુધી કેવી રીતે પહોંચવું
મંદિરે પહોંચવા માટે કાં તો તમારે સીધી ચઢાવી પડશે અથવા તમે અહીં આવીને રોપ-વેની સવારી લઈને દર્શન કરી શકો છો. મંદિર સુધી પહોંચવા માટે તમારે કુલ 786 સીડી ચઢવી પડશે. મંદિર સવારે 5 થી રાત્રે 9 વાગ્યા સુધી ખુલ્લું છે. બપોરે 12 થી બપોરે 2 વાગ્યાની વચ્ચે બસ બંધ છે. માનવામાં આવે છે કે આ સમયે માણસા દેવી શણગારવામાં આવે છે.
