ખોડીયાર માતાનો ઇતિહાસ
ભાવનગર (15 કિ.મી.) ની હદમાં ખોડીયાર મંદિર, 20 મી સદીની શરૂઆતમાં જ બનાવવામાં આવ્યું હતું, તેમ છતાં, જાનબાઈ (ખોડિયાર માં) ના ભક્તોમાં કડક પગલુ છે. આ મંદિર તાટનીયા વાલી તળાવની કાંઠે આવેલું છે અને પાછળનો ભાગમાં રોપવે છે જેનો આધાર એક ટેકરીની ટોચ પરના મંદિરને જોડે છે. લાપસી (તૂટેલી ઘઉંની ડેઝર્ટ) એ મંદિરનો મુખ્ય પ્રસાદ છે.
ઇતિહાસ: ખોડીયાર માતા 700 મી એડી આસપાસ ચરણ જાતિના સભ્ય તરીકે જન્મેલા યોદ્ધા હિન્દુ દેવી માનવામાં આવે છે. તે મમદ જી ચરણની પુત્રી હોવાનું કહેવાય છે, જેને ભગવાન શિવ અને નાગદેવે સાત પુત્રી અને એક પુત્રથી આશીર્વાદ આપ્યા હતા. એક પુત્રી ખોડિયાર માતાની હતી, જેનાં આખા ગુજરાત, રાજસ્થાન અને મુંબઇમાં મંદિરો છે. દેવી અને આ મંદિરના નિર્માણની આસપાસ એક રસપ્રદ દંતકથા છે.
1748 થી 1816 સુધી ભાવનગર રાજ્ય પર શાસન કરનારા મહારાજા વઘાટસિંહજી ગોહિલે આ મંદિર બનાવ્યું હતું. તે ખોડીયાર માતાના ભક્ત અનુયાયી હતા. એકવાર, તેમણે ભાવનગરની રાજધાની સિહોરમાં પોતાને શારીરિક સ્વરૂપમાં પ્રસ્તુત કરવા માટે દેવીને પ્રાર્થના કરી. ખોડીયાર માતા તેમની સામે દેખાયા અને તેમને આગેવાની માટે કહ્યું, ફક્ત તે શરતે કે તે ફરી વળતો નથી અને તપાસ કરે છે કે તેણી તેની પાછળ છે. વઘાતસિંગજી ઘણા કલાકો સુધી ચાલ્યા ત્યાં સુધી કે તે સિહોરથી ટૂંક સમયમાં જ બંધ ન રહ્યો, રાજપરામાં, તે જોવા માટે તેણી હજી ત્યાં છે કે નહીં. દેવી ત્યાં ખૂબ હતી પણ તેના વચનને વળગી રહી અને એક ઇંચ પણ આગળ નહીં વધી. તેણી અને તેની બહેનોએ મૂકેલા રહેવાનું નક્કી કર્યું અને અહીં જ મંદિર બનાવવામાં આવ્યું.