રુદ્રાક્ષ ભગવાન શંકર સાથે જોડાયેલ હોવાના કારણે તેને હિંદુ ધર્મમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. સાથે જ હિંદુ ધર્મમાં રુદ્રાક્ષની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. રુદ્રાક્ષ વિશે એવું પણ માનવામાં આવે છે કે રુદ્રાક્ષ ધારણ કરવાથી વ્યક્તિની તમામ પરેશાનીઓ દૂર થઈ જાય છે.
નિષ્ણાંતોના મતે રુદ્રાક્ષના ફાયદા અદ્ભુત અને અચૂક હોય છે, પરંતુ આ ત્યારે જ શક્ય બને છે જ્યારે નિયમોનું સમજી વિચારીને રુદ્રાક્ષ ધારણ કરવામાં આવે. વાસ્તવમાં રુદ્રાક્ષના ઘણા પ્રકાર છે અને દરેક પ્રકારના રુદ્રાક્ષનું પોતાનું વિશેષ મહત્વ છે. રુદ્રાક્ષ એ ફળની દાળ છે. તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે આધ્યાત્મિક ક્ષેત્રમાં થાય છે.
શિવપુરાણમાં 14 પ્રકારના રુદ્રાક્ષનો ઉલ્લેખ છે. એક મુખી રુદ્રાક્ષથી લઈને 14 મુખી રુદ્રાક્ષ છે, જ્યારે રુદ્રાક્ષના વધુ બે પ્રકારો પણ ધ્યાનમાં લેવામાં આવ્યા છે, જે ગૌરી શંકર રુદ્રાક્ષ અને ગણેશ રુદ્રાક્ષ છે. તેમના મતે દરેક પ્રકારના રુદ્રાક્ષને શરીર પર ધારણ કરવાનો અલગ અલગ અર્થ થાય છે.
રૂદ્રાક્ષની ઉત્પત્તિ
નિષ્ણાતોના મતે, પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, ભગવાન શિવે એક વખત ઘણા વર્ષો સુધી તપસ્યા કરી હતી, જે દરમિયાન કોઈ કારણસર જ્યારે તેમણે તેમની આંખો ખોલી તો તેમની આંખોમાંથી જે આંસુ નીકળ્યા અને આ આંસુ રુદ્રાક્ષના વૃક્ષના મૂળ હતા. આ જ કારણ છે કે હિન્દુ ધર્મમાં રૂદ્રાક્ષની પૂજા કરવામાં આવે છે.
રૂદ્રાક્ષ ધારણ કરવાના નિયમો?
- રુદ્રાક્ષને કાંડા, ગળા અને હૃદય પર પહેરવામાં આવે છે, જ્યારે તેને ગળા સુધી પહેરવાનું સૌથી યોગ્ય માનવામાં આવે છે.
- રુદ્રાક્ષના દાણા ધારણ કરવાથી આ ધાન્ય હૃદય સુધી હોવું જોઈએ.
- જ્યારે કાંડામાં બાર, ગળામાં છત્રીસ અને હૃદયમાં એકસો આઠ દાણા ધારણ કરવા જોઈએ.
- રુદ્રાક્ષ ધારણ કરવાનો શ્રેષ્ઠ દિવસ શવનમાં, સોમવાર અથવા શિવરાત્રીના દિવસે માનવામાં આવે છે.
- રુદ્રાક્ષ શિવને અર્પિત કર્યા પછી ધારણ કરવો જોઈએ અને તે જ માળા અથવા રુદ્રાક્ષ પર મંત્રનો જાપ કરવો જોઈએ.
- જરૂરી.
- સાત્વિક હોવા ઉપરાંત રુદ્રાક્ષ ધારણ કરનારાઓએ પોતાનું આચરણ શુદ્ધ રાખવું જોઈએ.
આ રીતે જાણો રુદ્રાક્ષના પ્રકારો અને તેનું મહત્વ.
- એક મુખી રુદ્રાક્ષઃ તે પ્રસિદ્ધિ, ધન, સફળતા અને ધ્યાન મેળવવા માટે ફાયદાકારક છે. આ સિવાય એક મુખી રુદ્રાક્ષ બ્લડપ્રેશર અને હાર્ટ સંબંધિત બીમારીઓથી પણ રક્ષણ આપે છે. તે સૂર્ય ગ્રહ સાથે સંબંધિત માનવામાં આવે છે.
મંત્ર: ઓમ હ્રીં નમઃ.
નિષ્ણાતોના મતે સમગ્ર બ્રહ્માંડની કલ્યાણકારી વસ્તુઓમાં એકમુખી રુદ્રાક્ષનું નામ પ્રથમ આવે છે. આ રુદ્રાક્ષ ગંભીર પાપોથી મુક્તિ અપાવે છે. તેના પ્રભાવ હેઠળ વ્યક્તિ પોતાની ઇન્દ્રિયોને કાબૂમાં રાખે છે અને બ્રહ્મ જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ તરફ આગળ વધે છે.એક મુખી રુદ્રાક્ષ ધનની પ્રાપ્તિમાં પણ ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
- બે મુખી રુદ્રાક્ષ: આત્મવિશ્વાસ અને માનસિક શાંતિ પ્રાપ્ત કરવા અને શરદી, શરદી, તણાવ અને ચેતાતંત્રની વિકૃતિઓ અને સારી ઊંઘ માટે તેને વિશેષ માનવામાં આવે છે. તે ચંદ્ર ગ્રહ સાથે સંબંધિત છે.
મંત્ર: ઓમ નમઃ.
એવું માનવામાં આવે છે કે શિવ અને પાર્વતી બે મુખવાળા રૂદ્રાક્ષમાં રહે છે. તેને પહેર્યા પછી, તમે તમારી બધી સમસ્યાઓ ભગવાન પર છોડી દો, તે તમારા ખરાબ કાર્યોને ઠીક કરશે. લગ્નજીવનને સુખી બનાવવા માટે બે મુખી રુદ્રાક્ષ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
- તીન મુખી રુદ્રાક્ષ: મનની શુદ્ધિ અને સ્વસ્થ જીવન માટે તેનું મહત્વ માનવામાં આવે છે. તે મંગળ ગ્રહ સાથે સંબંધિત છે.
મંત્રઃ ઓમ સ્વચ્છ નમઃ.
ત્રણ મુખી રુદ્રાક્ષ અગ્નિ દેવતાનું સ્વરૂપ કહેવાય છે. જેમ અગ્નિના સંપર્કમાં આવે ત્યારે સોનું પણ શુદ્ધ થાય છે, તેવી જ રીતે ત્રણ મુખી રુદ્રાક્ષ પહેરનારના શરીરને પણ શુદ્ધ કરે છે.
- ચાર મુખી રુદ્રાક્ષઃ માનસિક ક્ષમતા, એકાગ્રતા અને સર્જનાત્મકતા માટે તેનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. તે બુધ ગ્રહ સાથે સંબંધિત છે.
મંત્ર: ઓમ હ્રીં નમઃ.
નિષ્ણાતોના મતે ચાર મુખી રુદ્રાક્ષની અસરથી જ્ઞાન અને સંતાનના માર્ગમાં આવતી સમસ્યાઓ દૂર થાય છે. તેનાથી એકાગ્રતા વધે છે અને ચાર મુખી રુદ્રાક્ષ વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ અને ધાર્મિક ગ્રંથોના અભ્યાસમાં ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
- પાંચ અથવા પંચમુખી રુદ્રાક્ષઃ તે ધ્યાન અને આધ્યાત્મિક કાર્ય માટે શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે તેમજ તે બ્લડ પ્રેશર, એસિડિટી અને હૃદય સંબંધિત રોગો માટે વિશેષ માનવામાં આવે છે. તે ગુરુ ગ્રહ એટલે કે ગુરુ સાથે સંબંધિત છે.
મંત્ર: ઓમ હ્રીં નમઃ.
એવું માનવામાં આવે છે કે પાંચમુખી રુદ્રાક્ષ પર પાંચ દેવતાઓના આશીર્વાદની વર્ષા કરવામાં આવે છે, જેના કારણે તે પાંચ તત્વો દ્વારા ઉત્પન્ન થયેલા દોષોનો નાશ કરે છે. પાંચ મુખી રુદ્રાક્ષ માનસિક શાંતિ પ્રદાન કરીને મનના રોગો દૂર કરે છે. ગૃહસ્થ જીવનમાં સુખ-શાંતિ બની રહે છે.
- છ મુખી રુદ્રાક્ષ: તે જ્ઞાન, બુદ્ધિ, સંચાર કૌશલ્ય અને આત્મવિશ્વાસ માટે વિશેષ માનવામાં આવે છે. તે શુક્ર ગ્રહ સાથે સંબંધિત છે.
મંત્રઃ ઓમ હ્રીં હૂં નમઃ.
એવું માનવામાં આવે છે કે તેની અસરથી બુદ્ધિ તેજ બને છે અને જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય છે. જે લોકોના વિવાહિત જીવનમાં પ્રેમની કમી હોય અથવા અલગ થવાની સ્થિતિ હોય તો તેમને છ મુખી રુદ્રાક્ષનો ચોક્કસ ફાયદો થશે.
- સાત મુખી રુદ્રાક્ષઃ આર્થિક અને કરિયરના વિકાસ તેમજ હાડકા અને ચેતા અને ગરદનના દુખાવાથી છુટકારો મેળવવા માટે તેનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. તે શનિ ગ્રહ સાથે સંબંધિત છે.
મંત્રઃ ઓમ હૂં નમઃ.
માન્યતા અનુસાર સાત મુખી રુદ્રાક્ષ એક વ્યક્તિને ચોરીના આરોપમાંથી મુક્ત કરે છે. જો તમે નોકરી અને ધંધામાં સફળતા મેળવવા માંગતા હોવ તો સાત મુખી રુદ્રાક્ષ તમને લાભ આપશે અને તમે ભાગ્યશાળી થશો.