Dharmik
ભારતમાં ટોચના 10 સાપ મંદિરો…
ભારતીય પૌરાણિક કથાઓમાં વિવિધ સ્થળોએ સાપનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. આ વાર્તાઓમાં સાપને મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે. આ વાર્તાઓમાં એવું કહેવામાં આવે છે કે તેમણે સાપ દેવતા સાથે દુશ્મનાવટ રાખનારાઓ પર બદલો લીધો હતો. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, નાગ દેવતાનો ક્રોધ હંમેશા તેમના શત્રુઓથી આગળ વધી જાય છે. તેથી, ભારતીય સંસ્કૃતિ અનુસાર, ભારતના ઘણા વિસ્તારોમાં, સાપ દેવતાઓ માટે આદરભાવ છે અને સાપને મારવા એ પાપ માનવામાં આવે છે. આ સાથે સાપને બચાવવાની પણ પરંપરા છે. આ આદર અને પરંપરાના કારણે ભારતમાં ઘણી જગ્યાએ સાપ મંદિરો પણ બનાવવામાં આવ્યા છે.
ચાલો ભારતના ટોચના 10 સાપ મંદિરો પર એક નજર કરીએ.1. મન્નારસાલા મંદિર – કેરળના અલપ્પુડામાં આવેલું મન્નારસાલા મંદિર ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત સાપ મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિર 3,000 વર્ષ જૂનું છે. આ મંદિર સાપના દેવતા નાગરાજને સમર્પિત છે. આ મંદિરમાં અને મંદિરના માર્ગ પર 30,000 થી વધુ સાપની મૂર્તિઓ છે. આ મંદિરમાં દેશ-વિદેશમાંથી નવવિવાહિત યુગલો દર્શન કરવા આવે છે. સાથે જ એવા લોકોને પણ એડ કરો જેઓ સંતાન ઈચ્છે છે, તેઓ પણ આ મંદિરમાં દર્શન કરવા આવે છે.
2. ભુજંગ નાગ મંદિર – ભુજ, ગુજરાત ખાતે આવેલું ભુજંગ નાગ મંદિર ભારતના સૌથી પ્રસિદ્ધ સાપ મંદિરોમાંનું એક છે. એક સમયે આ મંદિર નાગોના છેલ્લા વંશના ભુજંગનો કિલ્લો હતો. આ રાજવંશનો યુદ્ધમાં અંત આવ્યો હતો. આ રાજવંશની યાદમાં, તે વિસ્તારના સ્થાનિક રહેવાસીઓએ ભુજંગ નાગ મંદિર બનાવ્યું હતું. દર વર્ષે નાગ પંચમીના દિવસે આ મંદિરમાં મેળો ભરાય છે.
3. કુક્કે સુબ્રમણ્ય મંદિર – આ મંદિર કર્ણાટકના મેંગલોર નજીક સુલિયા તાલુકાના સુબ્રમણ્યના એક નાના ગામમાં છે. આ મંદિર ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત સાપ મંદિરોમાંનું એક છે.આ મંદિરમાં ભગવાન સુબ્રમણ્ય, સાપના રાજા ભગવાન વાસુકી અને શેષનાગ દેવતાની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ મંદિરની પૃષ્ઠભૂમિમાં મનોહર કુમાર પર્વતનું શિખર છે. તેમજ આ મંદિર કુમારધારા નદીથી ઘેરાયેલું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંદિરના દર્શન કરવાથી સાપ દોષમાંથી મુક્તિ મળે છે.
4. અગાસનહલ્લી નાગપ્પા મંદિર – અગાસનહલ્લી નાગપ્પા મંદિર એ ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત સાપ મંદિરોમાંનું એક છે, જે કર્ણાટકના અગાસનહલ્લીમાં આવેલું છે. આ મંદિર ભગવાન નરસિંહને ભગવાન સુબ્રમણ્યના રૂપમાં દર્શાવવા માટે બનાવવામાં આવ્યું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે મંદિરની આસપાસ સોનેરી રંગનો સાપ પણ જોવા મળ્યો છે.
5. નાગરાજ મંદિર – નાગરકોઇલ, તમિલનાડુમાં આવેલું નાગરાજ મંદિર ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત સાપ મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિરમાં સાપના રાજા ભગવાન વાસુકી અને ભગવાન કૃષ્ણની પૂજા મુખ્યત્વે કરવામાં આવે છે.
6. નાગનાથસ્વામી મંદિર – નાગનાથસ્વામી મંદિર એ ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત સાપ મંદિરોમાંનું એક છે, જે તમિલનાડુના તિરુનાગેશ્વર ગામમાં આવેલું છે. આ મંદિરમાં નાગેશ્વરના રૂપમાં ભગવાન શિવની પૂજા કરવામાં આવે છે.
7. ઘાટી સુબ્રમણ્ય મંદિર – બેંગ્લોરથી 60 કિમી દૂર ઘાટી સુબ્રમણ્ય મંદિર ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત સાપ મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિર ભગવાન સુબ્રમણ્ય, ભગવાન નરસિંહ અને ભગવાન કાર્તિકેયને સમર્પિત છે.
8. આદિમૂલમ વેટ્ટીકોડ શ્રી નાગરાજા સ્વામી મંદિર – કેરળના અલપ્પુડામાં આવેલું આદિમૂલમ વેટ્ટીકોડ શ્રી નાગરાજા સ્વામી મંદિર ભારતના સૌથી પ્રસિદ્ધ સાપ મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિર નાગરાજા અને નાગયક્ષીને સમર્પિત છે.
8. આદિમૂલમ વેટ્ટીકોડ શ્રી નાગરાજા સ્વામી મંદિર – કેરળના અલપ્પુડામાં આવેલું આદિમૂલમ વેટ્ટીકોડ શ્રી નાગરાજા સ્વામી મંદિર ભારતના સૌથી પ્રસિદ્ધ સાપ મંદિરોમાંનું એક છે. આ મંદિર નાગરાજા અને નાગયક્ષીને સમર્પિત છે.
9. કાયારોહનસ્વામી મંદિર – તમિલનાડુના નાગાપટ્ટિનમમાં આવેલું કાયારોહનસ્વામી મંદિર, ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત સાપ મંદિરોમાંનું એક છે. તમિલમાં નાગપટ્ટિનમનો અર્થ થાય છે સાપની ભૂમિ. આ મંદિર ભગવાન શિવને સમર્પિત છે.
10. શેષનાગ તળાવ – તે કાશ્મીર ખીણમાં સ્થિત છે અને તેને ભારતના સૌથી પ્રખ્યાત સાપ મંદિરોમાંનું એક માનવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે શેષનાગ દેવે પોતે આ તળાવ બનાવ્યું હતું. આ સાથે લોકોનું માનવું છે કે શેષનાગ દેવ આજે પણ આ તળાવમાં રહે છે. લોકો આ તળાવને મંદિર માનીને દર્શન કરવા આવે છે.