જ્યાં કોઈ દેવી-દેવતાઓની પૂજા કરવામાં આવતી નથી, પરંતુ દાનવો અને મનુષ્યોની પૂજા થાય છે.

આપણો દેશ ભારત પ્રાચીન સમયથી ધર્મ અને આધ્યાત્મિકતામાં ઘણો આગળ છે. ધર્મને મજબૂત કરવા માટે અહીં સમયાંતરે અનેક મંદિરો બનાવવામાં આવ્યા છે. જે લોકોની અલગ-અલગ આસ્થા સાથે જોડાયેલા છે. આવી સ્થિતિમાં, વિવિધતાથી ભરેલા ભારતમાં અનેક સંસ્કૃતિ અને ધર્મના લોકો વસે છે. જેઓ પોતપોતાની માન્યતા પ્રમાણે પૂજા કરે છે.

રામાયણ અને મહાભારત જેવા ઘણા ગ્રંથોમાં દેવી-દેવતાઓની સાથે રાક્ષસોની પૂજાનું વર્ણન છે . તે જ સમયે, દેશના વિવિધ અનોખા મંદિરોના પ્રાચીન મંદિરોમાં કેટલાક એવા મંદિરો છે , જ્યાં કોઈ દેવી-દેવતાની પૂજા નથી થતી પરંતુ મનુષ્ય અને દાનવોની પૂજા કરવામાં આવે છે .

1. હડીમ્બા મંદિર : હિન્દીબાનું મંદિર

હિમાચલ પ્રદેશના મનાલીમાં, પ્રાચીન કાળના રાક્ષસી હિડિમ્બાનું મંદિર છે, હિડિમ્બા મહાભારત કાળમાં પાંચ પાંડવોમાં સૌથી શક્તિશાળી ભીમની પત્ની હતી. આ મંદિરમાં તેમની પૂજા કરવામાં આવે છે અને તેમને લોહી ચઢાવવામાં આવે છે.

2. રાવણની પૂજા માટેના 2 મુખ્ય મંદિરો…
દેશના વિદિશા (મધ્યપ્રદેશ) અને કાનપુર (ઉત્તર પ્રદેશ)માં દશનન રાવણના મંદિરો અસ્તિત્વમાં છે. જેમાંથી વિદિશા જિલ્લાના નટેરન તાલુકાના રાવણ ગામમાં રાવણ રાવણની પૂજા કરવામાં આવે છે . અહીં સદીઓથી રાવણની વિશાળ પ્રતિમા જમીન પર પડેલી છે.

આજ સુધી આ પ્રતિમાને કોઈ ખસેડી શક્યું નથી. આ ગામમાં રાવણ પૂજનીય માનવામાં આવે છે. તેમને રાવણ બાબા કહેવામાં આવે છે. ગામલોકોનું માનવું છે કે રાવણ બાબાની પૂજા કર્યા વિના અહીં કોઈ કામ સફળ થતું નથી. ગામમાં કોઈપણ શુભ કાર્ય કરવા ઉપરાંત તહેવારો પર સૌથી પહેલા રાવણ બાબાની પૂજા કરવામાં આવે છે અને ભોગ ચઢાવવામાં આવે છે.

તે જ સમયે, કાનપુર શિવલા વિસ્તારમાં 1890 માં બનેલ કાનપુર દશનન મંદિરમાં એક રાવણ મંદિર છે . જ્યાં દર વર્ષે દશેરાના દિવસે મંદિર ભક્તો માટે ખોલવામાં આવે છે. દર વર્ષે દશેરાના દિવસે અહીં આરતી કરવા ઉપરાંત ભક્તો દ્વારા માટીના દીવા પ્રગટાવવામાં આવે છે.તે જ સમયે, આ મંદિર બનાવવાનો હેતુ રાવણને એક વિદ્વાન વિદ્વાન અને ભગવાન શિવના સૌથી મહાન ભક્ત તરીકે યાદ કરવાનો હોવાનું કહેવાય છે. આ વિચારસરણી અનુસાર, આ જિલ્લાના શિવલા વિસ્તારમાં ભગવાન શિવ મંદિરના પરિસરમાં મંદિર બનાવવામાં આવ્યું હતું.

આ સિવાય યુપીના બિસરખ ગામ, જોધપુર અને મંદસૌર જિલ્લામાં રાવણને જમાઈ માનવામાં આવે છે. તે જ સમયે, આંધ્ર પ્રદેશના કાકીનાડ શહેરમાં સમુદ્રના કિનારે રાવણનું મંદિર છે.

3. ગોકુલમાં પુતનાનું મંદિર 

ગોકુલ (ઉત્તર પ્રદેશ)માં પુતનાનું એક મંદિર પણ છે જેણે શ્રી કૃષ્ણને દૂધ પીવડાવીને મારી નાખવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો . અહીં ભગવાન કૃષ્ણને દૂધ પીવડાવતી પૂતનાની પ્રતિમા છે. આ મંદિર બનાવવાનું કારણ એવું કહેવાય છે કે ભલે તે હત્યાના હેતુ માટે હતું, પરંતુ પૂતનાએ માતાના રૂપમાં ભગવાન કૃષ્ણને દૂધ આપ્યું હતું.

4. અહિરાવણનું મંદિર

શ્રી રામને હેડ્સ લઈ જનાર રાવણના ભાઈ અહિરાવણનું મંદિર ઉત્તર પ્રદેશના ઝાંસી શહેરમાં મોજૂદ છે. જ્યાં હનુમાનજીની સાથે અહિરાવણ અને તેના ભાઈ મહિરાવણની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે. આ મંદિર લગભગ 300 વર્ષ જૂનું છે જે ઝાંસી શહેરના પચકુયાન વિસ્તારમાં છે.

તે જ સમયે, ગ્વાલિયરમાં મકરધ્વજનું મકરધ્વજ મંદિર એક અદ્ભુત મંદિર છે. ભારતમાં આ પ્રકારનું આ એકમાત્ર મંદિર છે. આ એ જ મકરધ્વજ છે, જેનો જન્મ માછલીની કન્યાથી થયો હતો. કેટલાક પૌરાણિક ગ્રંથોમાં મકરધ્વજને હનુમાનના પુત્ર તરીકે પણ દર્શાવવામાં આવ્યો છે. જેની પોતાની વાર્તા છે.

5. શકુની મંદિર: શકુનીનું મંદિર મામા શકુની મંદિર
મામા શકુની મંદિર , મહાભારતનું મુખ્ય પાત્ર, કેરળના કોલ્લમ જિલ્લામાં મામા શકુનીનું મંદિર પણ છે. પોતાના નકારાત્મક સ્વભાવના કારણે શકુનીની ગણતરી રાક્ષસોમાં થાય છે. આ મંદિરમાં ભક્તો નારિયેળ અને રેશમી કપડાથી શકુનીની પૂજા કરે છે તેમજ અહીં તાંત્રિક વિધિ પણ કરવામાં આવે છે.

6. દુર્યોધનનું મંદિર
કેરળના કોલ્લમ જિલ્લામાં શકુનીના મંદિરથી થોડા અંતરે મહાભારતના અન્ય પાત્ર દુર્યોધનનું મંદિર પણ છે. દુર્યોધન કૌરવ હતો અને આજે પણ અહીંના લોકો તેમની પૂજામાં વિશેષ શ્રદ્ધા ધરાવે છે.

1. પાંડવોમાંથી એક સહદેવનું મંદિર હિમાચલના સોલનમાં છે. આ ખૂબ જ ચમત્કારિક મંદિર છે.2. મહાભારતનું કર્ણ મંદિર ઉત્તરાખંડમાં કર્ણનું મંદિર છે . કર્ણ આજે વિશ્વમાં દાનવીર કર્ણ તરીકે પ્રખ્યાત છે.

3. પાંડવોની પત્ની દ્રૌપદીનું દ્રૌપદી મંદિર કર્ણાટકના બેંગ્લોરમાં આવેલું મંદિર છે. આ મંદિર લગભગ 800 વર્ષ જૂનું હોવાનું માનવામાં આવે છે.

4. મહાભારતના ભીષ્મ પિતામહનું મંદિર ઉત્તર પ્રદેશના અલ્હાબાદમાં છે. આ મંદિરમાં ભીષ્મ પિતામહની મૂર્તિ બાણોની પથારી પર પડેલી છે.

આ સિવાય મહારાષ્ટ્રના નાસિકમાં સીતાના અપહરણ સમયે માતા સીતાને રાવણથી બચાવવા માટે લડનાર જટાયુનું મંદિર પણ છે. આ મંદિરની ખ્યાતિ મોક્ષ તીર્થ તરીકે ઓળખાય છે.