રવિશંકર પ્રસાદે ટ્વિટર પર કહ્યું કે તેમણે ભારતીય કાયદાનું સન્માન કરવાનું શીખવું જોઈએ
સોશિયલ નેટવર્કિંગ સાઈટ ટ્વિટર અને ભારત સરકાર વચ્ચે જે વિવાદ શરૂ થયો છે તે પોતાનું નામ નથી લઈ રહ્યો. આવો દિવસ, આ કિસ્સામાં કંઈક નવું ચાલે છે. ટ્વિટર ભારત સરકારના નિયમોનું પાલન કરી રહ્યું છે. તે જ સમયે, જેમ કે સરકારે હવે નક્કી કર્યું છે કે ટ્વિટર નિયમોનું પાલન કરવાનું ચાલુ રાખશે.
દરમિયાન, દેશના કેન્દ્રીય માહિતી અને પ્રસારણ પ્રધાન રવિશંકર પ્રસાદે કહ્યું છે કે ભારત તેની ડિજિટલ સાર્વભૌમત્વ સાથે કોઈ સમાધાન સ્વીકારશે નહીં. સોશિયલ મીડિયા અને ટ્વિટર વિવાદના નવા આઈટી નિયમો અંગે એક ખાનગી ન્યૂઝ ચેનલ સાથે વાત કરતાં તેમણે સ્પષ્ટ કહ્યું હતું કે ભારત તેની ‘ડિજિટલ સાર્વભૌમત્વ’ અંગે કોઈ સમાધાન કરશે નહીં અને સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓએ ભારતીય કાયદાનું પાલન કરવું પડશે.
તે જાણીતું છે કે રવિશંકર પ્રસાદે કહ્યું હતું, “મોટી સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓ ભારત તરફથી મોટો નફો કરે છે. દેશમાં તેની મોટી હાજરી છે. સામાન્ય નાગરિકો, પત્રકારો, ઉદ્યોગપતિઓને પણ ટ્રોલ કરવામાં આવે છે. અમે ગોપનીયતાનો આદર કરીએ છીએ. પરંતુ કંપનીઓએ આતંકવાદી પ્રવૃત્તિઓ, અસામાજિક તત્વો, રાષ્ટ્રવિરોધી પ્રવૃત્તિઓ સંબંધિત બાબતોની માહિતી પૂરી પાડવાની રહેશે. ”
માર્ગ દ્વારા, કેન્દ્રીય માહિતી અને પ્રસારણ પ્રધાનના નિવેદનોમાં 100% સત્ય છે. જ્યારે કોઈ વિદેશી કંપની આપણા દેશમાંથી આવક મેળવી રહી હતી. પછી તે પણ આપણી પ્રત્યેની જવાબદારી બની જાય છે. કેમ તેને પૂરી કરવા આ કંપનીઓ ભાગી ગઈ? એટલું જ નહીં, કેન્દ્રીય પ્રધાને કહ્યું, “અમે ટીકાને માન આપીએ છીએ. કોઈપણ ટીકા કરી શકે છે. આ આપણા લોકશાહીનો ભાગ છે, પરંતુ કાયદા સર્વોપરી છે. ભારત તેની ડિજિટલ સાર્વભૌમત્વમાં કોઈપણ રીતે સમાધાન કરી શકશે નહીં. ભારત એક લોકશાહી છે જે બંધારણ મુજબ કાર્ય કરે છે. પક્ષીએ લોકશાહીની યોગ્યતા પર આપણને પ્રવચન આપવાનું બંધ કરવું જોઈએ. ”
વધુમાં, માહિતી પ્રસારણ પ્રધાને કહ્યું કે ભારતમાં ફરિયાદ નિવારણ અધિકારીની હાજરી હોવી જોઈએ. આ કંપનીઓને ભારતીય બંધારણનો આદર કરવાનું શીખવાની જરૂર છે. કેટલાક લોકો ટ્વિટર પર રાજનીતિ કરે છે. હવે તે ટ્વિટર દ્વારા રાજનીતિ કરી રહ્યો છે. તે જ સમયે, તેમણે વોટ્સએપ વિશે કહ્યું – બધા વપરાશકર્તાઓને પ્લેટફોર્મનો પહેલાની જેમ ઉપયોગ કરવાની સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા છે. તેમની સામગ્રી જાહેર કરવાની કોઈ જરૂર નથી. તેણે કહ્યું – લદાખ ચીનનો એક ભાગ છે? ભારત, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને અન્ય દેશોમાં બેવડા ધોરણો દેખાયા છે.
મીડિયા પાસે ફરિયાદ નિવારણ માટેની એક પદ્ધતિ છે. મુદ્દો એ છે કે ત્યાં હેતુ પણ હોવો જોઈએ. એટલું જ નહીં, તેમણે કહ્યું કે, “ડિજિટલ ઇન્ડિયાને વિશ્વભરમાં આદરથી જોવામાં આવે છે. કોઈપણ ભારતીયની સંમતિના અધિકારનું સન્માન કરવું જોઈએ. અમે ટેકનોલોજી પર આધાર રાખીએ છીએ. અમે સોશિયલ મીડિયા મેજરના કારણે સત્તા પર આવ્યા નથી. અમે સત્તામાં છીએ કારણ કે ભારતના લોકોએ આપણામાં વિશ્વાસ દર્શાવ્યો છે. એકંદરે, રવિશંકર પ્રસાદે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે આ વિદેશી કંપનીઓએ તેમના ધંધા ભારતમાં રાખવાના છે. તેથી ભારતીય કાયદા અને બંધારણીય નિયમોનું પાલન કરવું પડશે. નહીં તો પરિસ્થિતિ વધુ વણસી શકે છે.
કોઈપણ રીતે, તે દેશ જ્યાં આ સોશિયલ નેટવર્કિંગ કંપનીઓએ મોટો ધંધો ફેલાવ્યો છે. તેમનો પ્રથમ ધર્મ ત્યાંના લોકોના બંધારણીય નિયમો અને ગોપનીયતાનું રક્ષણ કરવાનો હોવો જોઈએ.
વિવાદનું કારણ શું છે? સરકાર અને સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓ વચ્ચે વિવાદ નવા આઇટી નિયમોને કારણે શરૂ થયો છે, જેને ભારત સરકારે 26 મેથી લાગુ કરી દીધો છે. નવા નિયમો અનુસાર, વોટ્સએપ અને ફેસબુક જેવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ દ્વારા મોકલેલા અને શેર કરેલા સંદેશાઓના મૂળ સ્રોતને ટ્રક કરવો જરૂરી છે. એટલે કે, જો કોઈ ખોટી કે બનાવટી પોસ્ટ વાયરલ થઈ રહી છે, તો સરકાર કંપનીને તેના ઉદ્ભવકર્તા વિશે પૂછી શકે છે અને સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓએ તે પોસ્ટને કોણે શેર કરી છે તે કહેવું પડશે.
તે જ સમયે, નવા આઇટી નિયમમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સોશિયલ મીડિયા કંપનીઓએ પોસ્ટ માટે મળેલી કોઈપણ ફરિયાદ સામે કાર્યવાહી કરવી પડશે. આ માટે કંપનીઓએ ત્રણ અધિકારીઓ (મુખ્ય પાલન અધિકારી, નોડલ અધિકારી અને ફરિયાદ નિવારણ અધિકારી) ની નિયુક્તિ કરવાની રહેશે. આ અધિકારીઓ ભારતના રહેવાસી હોવા જોઈએ અને તેમનો સંપર્ક નંબર એપ્લિકેશન ઉપરાંત સોશિયલ મીડિયા વેબસાઇટ પર ફરજિયાત છે જેથી લોકો ફરિયાદ કરી શકે.
આ સાથે ફરિયાદ સુધારવા માટે અધિકારીઓ માટે 15 દિવસની સમયમર્યાદા પણ નક્કી કરવામાં આવી છે. તે જ સમયે કંપનીઓને સમગ્ર સિસ્ટમ પર નજર રાખવા માટે સ્ટાફ રાખવા જણાવ્યું છે. આ નવો આઈટી નિયમ 26 મેથી અમલમાં આવ્યો છે, પરંતુ ટ્વિટર અને ફેસબુક જેવી કંપનીઓએ હજી સુધી આ નિયમોનું પાલન કર્યું નથી.
