જો કે, દેશમાં ઘણા શનિ મંદિરો છે. પરંતુ પ્રખ્યાત શનિદેવ મંદિર શનિદેવનાપ્રસિદ્ધ મંદિરોમાંનું એક છે જે ત્રેતાયુગનું માનવામાં આવે છે, પરંતુ શનિદેવ શનિદેવ અહીં કેવી રીતે પધાર્યા તેની કોઈ ચોક્કસ માહિતી નથી.
વાસ્તવમાં, મધ્યપ્રદેશના ગ્વાલિયર નજીક મોરેનાના એંટી નામના ગામમાં શનિદેવનું મંદિર છે. શનિદેવના સંદર્ભમાં આ મંદિરનું વિશેષ મહત્વ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંદિરમાં કોઈએ શનિદેવની પ્રતિમા મૂકી ન હતી, પરંતુ તે પોતે શનિદેવની બનેલી છેઃ આકાશમાંથી પડતી ઉલ્કામાંથી બનેલી પ્રતિમા.
હનુમાનજીએ અહીં ફેંક્યું: હનુમાનજીએ અહીં ફેંક્યું!
પ્રાચીન ગ્રંથોમાં ઉલ્લેખ છે કે રાવણે શનિદેવને કેદ કર્યા રાવણે શનિદેવને કેદ કર્યા હતા.
બીજી બાજુ હનુમાનજીએ લંકા બાળી તે પહેલા શનિદેવતાએ હનુમાનજીને વિનંતી કરી હતી કે જો તેઓ તેમને અહીંથી મુક્ત કરાવશે તો શનિદેવ રાવણની સાથે લંકાનો નાશ કરવામાં તેમની મદદ કરશે.
શનિદેવના પડવાથી બનાવેલો ખાડો
એવું કહેવાય છે કે તે સમયે રાવણના બંદીવાસમાં નબળા પડી ગયેલા શનિદેવે બજરંગબલીને બજરંગબલીને સુરક્ષિત સ્થાન પર લઈ જવા કહ્યું હતું.આના પર બજરંગબલીએ તેમને લંકાથી ફેંકી દીધા, પછી શનિદેવ અહીં આવીને બેઠા. ત્યારથી આ વિસ્તાર શનિધામના નામથી પ્રખ્યાત થયો છે. દરેક શનિશ્ચરી અમાવસ્યા પર, દેશ-વિદેશમાંથી ભક્તો તેમના દુઃખો જોવા અહીં આવે છે.
નિશાનો આજે પણ હાજર છે:
હનુમાનજીના પ્રક્ષેપણ પછી જ્યારે શનિદેવ અહીં આવ્યા ત્યારે તે ઉલ્કાવર્ષા જેવું હતું, જે પછી તે ખાડો જેવું બની ગયું, આ ખાડો આજે પણ અહીં હાજર છે.
અહીંના ખાસ રહસ્યોઃ અહીંના ખાસ રહસ્યો…
કહેવાય છે કે શનિ શિંગણાપુર શનિ શિંગણાપુર નાસિકનું શનિ શિંગણાપુર પણ આ પર્વત પરથી લેવામાં આવ્યું છે. તેથી, મોરેનામાં આવેલું શનિનું આ ધામ સૌથી પ્રાચીન માનવામાં આવે છે.
પૌરાણિક ગ્રંથો અનુસાર આ મંદિરમાં બજરંગબલીએ શનિદેવની સ્થાપના કરી હતી. કારણ કે સુવર્ણ યુગમાં રાવણે શનિદેવને બંધક બનાવ્યા હતા. ત્યારે હનુમાનજીએ તેમને કેદમાંથી મુક્ત કર્યા.
ત્યારબાદ શનિદેવના નબળા શરીરને કારણે તેમણે બજરંગબલીને સુરક્ષિત જગ્યાએ રાખવા કહ્યું હતું. ત્યારબાદ હનુમાનજીએ તેમને મોરેના સ્થિત પર્વત પર શનિદેવ પર સ્થાપિત કર્યા.
એવું કહેવાય છે કે જ્યારે હનુમાનજીએ શનિદેવની સ્થાપના કરી હતી, ત્યારે નજીકમાં જ ઉલ્કાઓ પડી હતી. આ જ ઉલ્કામાંથી નીકળતા ખડકમાંથી શનિદેવની રચના થઈ હતી. મંદિરની નજીક ઉલ્કાના પડવાના કારણે સર્જાયેલા ખાડોના નિશાન આજે પણ મોજૂદ છે.
સ્થાનિક લોકોના જણાવ્યા અનુસાર શનિધામની આસપાસ લોખંડી તત્વોનો ભરાવો છે. અહીં જમીનમાંથી લોખંડ નીકળે છે. શનિદેવનો સંબંધ લોખંડ સાથે હોવાથી આ સ્થાનની વિશેષ ઓળખ છે.
મંદિરના પૂજારીના જણાવ્યા અનુસાર, મોરેનાના શનિ મંદિરના દર્શન કરવાથી વ્યક્તિને દરેક પ્રકારની પરેશાનીઓમાંથી મુક્તિ મળે છે. તેનાથી શનિ દોષની નકારાત્મક અસર પણ દૂર થાય છે.
એવી માન્યતા છે કે શનિદેવના આ ચમત્કારી મંદિરમાં તેલ ચઢાવવાથી અને છાયાનું દાન કરવાથી વ્યક્તિ પુણ્યની પ્રાપ્તિ કરે છે. તેમજ ભક્તની તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.
તે રાજા વિક્રમાદિત્ય દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું
હાલમાં તેની દેખરેખ મોરેના જિલ્લા વહીવટી તંત્ર દ્વારા કરવામાં આવે છે. માન્યતાઓ અનુસાર, આ શનિદેવ મંદિર રાજા વિક્રમાદિત્ય દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. બીજી તરફ જો રજવાડાના દસ્તાવેજોની વાત કરીએ તો જાણવા મળે છે કે 1808માં ગ્વાલિયરના તત્કાલીન મહારાજા દૌલતરાવ સિંધિયાએ મંદિરની વ્યવસ્થા માટે જાગીરની સ્થાપના કરી હતી.
ત્યારબાદ તત્કાલીન શાસક જીવાજી રાવ સિંધિયાએ જાગીર જપ્ત કરી દેવસ્થાન ઓકફ બોર્ડને સોંપી દીધી.