આ વિશ્વમાં 4 પ્રકારના ભક્તો છે, જે તેમની જરૂરિયાત પ્રમાણે ભક્તિ કરે છે

ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ વિષ્ણુના અવતાર છે અને તેનો જન્મ પૃથ્વી પર થયો હતો. મહાભારત દરમિયાન, કૃષ્ણજીએ ઘણા ઉપદેશો આપ્યા હતા અને આ ઉપદેશો દ્વારા માણસને સાચા અને ખોટા વિશે જણાવ્યું હતું.

ગીતાના ઉપદેશમાં કૃષ્ણએ ચાર પ્રકારના ભક્તોનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે. કૃષ્ણજીએ આ ઉપદેશમાં કહ્યું છે કે આ વિશ્વમાં ચાર પ્રકારના ભક્તો છે. જેને અર્થશાસ્ત્રી ભક્ત, કળા ભક્ત, જિજ્સુ ભક્ત અને જાણકાર ભક્ત તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

ચતુર્વિખા ભજન્તે મા જાના સુકૃષ્ણોર્જુન। આર્તો વિચિત્ર જિજ્સા વિદ્વાન ચ ભરતર્ભા।

આ શ્લોકમાં કૃષ્ણે આ ભક્તોનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. જેની માહિતી નીચે મુજબ છે –

ભક્ત ભક્ત

અર્થહીન ભક્ત કૃષ્ણજી દ્વારા સૌથી નીચા વર્ગના ભક્ત માનવામાં આવે છે. કૃષ્ણ જી મુજબ આ ભક્તો એવા ભક્તો છે જે ભગવાનને ફક્ત લોભ માટે એટલે કે સંપત્તિ, સમૃદ્ધિ, સુખ અને સમૃદ્ધિ વગેરે માટે યાદ કરે છે.

આ લોકો અર્થની ભાવનાથી ભગવાનને યાદ કરે છે. આવા લોકોને ભગવાન કરતાં ભૌતિક સુખની જરૂર હોય છે. આ રીતે ભક્તોને અર્થાર્થિ ભક્તો કહેવામાં આવે છે.

ભક્ત

કૃષ્ણજીએ ભક્તોનો ઉલ્લેખ કરતાં કહ્યું કે આ પ્રકારનાં ભક્તો ભગવાનને ત્યારે જ યાદ કરે છે જ્યારે તેઓ દુ: ખ અને દુ:ખમાં હોય. જીવનમાં દુ: ખ કે સુ:ખ આવે છે ત્યારે આ પ્રકારનો ભક્ત ભગવાનની ઉપાસના શરૂ કરે છે. જેથી ભગવાન તેમને બચાવે.

વિચિત્ર ભક્ત

ઉત્સુક ભક્તો ભગવાનની શોધ માટે ભક્તિ કરે છે. આવા ભક્તો તેમની વ્યક્તિગત સમસ્યા માટે ભગવાનને યાદ કરતા નથી. આ ભક્તો, વિશ્વમાં શાશ્વત ફેલાવો જોઈ ભગવાનની શોધ કરે છે.

જ્ઞાની ભક્ત

ચોથા પ્રકારનાં ભક્તો જાણકાર છે. આ પ્રકારના ભક્તો ભગવાનની ઈચ્છામાં જ ભક્તિ આપે છે. તેઓ હંમેશા પૂજામાં લીન રહે છે. આ પ્રકારના ભક્તોને ભગવાન તરફથી કોઈ પણ પ્રકારની ઇચ્છા હોતી નથી. તેઓ ફક્ત ભગવાનની કૃપા મેળવવા માંગે છે.